ΓΗΣ ΜΑΔΙΑΜ

Μέτρα 2,6 δισ. ευρώ φέρνει το 2017 στους Ελληνες φορολογουμένους, σε μια προσπάθεια να αποφύγει η κυβέρνηση την εφαρμογή του δημοσιονομικού κοφτή (σε μισθούς και συντάξεις) και να διαμορφωθεί ένα τεχνητό πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 1,8% του ΑΕΠ.
Οι φιλόδοξοι αυτοί στόχοι αποτυπώνονται στο προσχέδιο του Κρατικού Προϋπολογισμού που κατατέθηκε χθες στη Βουλή...

Η μεγαλύτερη ειρωνεία είναι ότι με το μείγμα των εισπρακτικών μέτρων που ψηφίστηκαν με το Μνημόνιο 3 και αποτυπώνονται στο Προϋπολογισμό η κυβέρνηση παραδέχεται ότι το δημόσιο χρέος δεν θα μειωθεί αλλά θα εκτιναχτεί στα 318,6 δισ. ευρώ. Προβλέπει δε ότι η ελληνική οικονομία θα μπει σε ανάπτυξη το 2017 και με ρυθμό 2,7%... από ύφεση 0,3% φέτος! Το ερώτημα είναι πώς θα γίνει αυτό, όταν από μόνο του το φορολογικό πακέτο μέτρων προβλέπει τα εξής:

1) Την εφαρμογή των νέων επαχθέστερων κλιμάκων υπολογισμού του φόρου εισοδήματος και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης επί των μισθών και των συντάξεων.
2) Την αύξηση των συντελεστών φορολόγησης του αγροτικού εισοδήματος από το 13% στα επίπεδα του 22%-45%.
3) Την αύξηση των συντελεστών φορολόγησης των ετήσιων εισοδημάτων από ακίνητα.
4) Την εφαρμογή του αυξημένου συντελεστή ΦΠΑ από το 23% στο 24%.
5) Την αύξηση του φόρου στο αγροτικό πετρέλαιο κατά 65% από το 0,2 στο 0,33 ευρώ το λίτρο.
6) Την αύξηση του φόρου στο πετρέλαιο θέρμανσης κατά 0,05 ευρώ, από το 0,23 στο 0,28 ευρώ το λίτρο.
7) Την επιβολή αυξήσεων στους ειδικούς φόρους κατανάλωσης που επιβαρύνουν τα λοιπά καύσιμα.
8) Την επιβολή αυξήσεων στους φόρους που επιβαρύνουν τα τσιγάρα και τα λοιπά προϊόντα καπνού. Από την 1/1/2017 ο πάγιος φόρος κατανάλωσης που επιβαρύνει τον λεπτοκομμένο καπνό θα αυξηθεί από τα 156,70 στα 170 ευρώ ανά κιλό. Ο αναλογικός φόρος θα αυξηθεί από 20% στο 26% της λιανικής τιμής πώλησης.
9) Την επιβολή φόρου στον καφέ από την 1η Ιανουαρίου 2017 με συντελεστές από 2 έως 3 ευρώ ανά κιλό στον καβουρντισμένο καφέ και με συντελεστή 4 ευρώ ανά κιλό στον στιγμιαίο καφέ.
10) Την επιβολή φόρου στα ηλεκτρονικά τσιγάρα από την 1η Ιανουαρίου 2017. Το ύψος του φόρου θα είναι 10 λεπτά ανά ml υγρού.
11) Την επιβολή φορολογικού τέλους στη σταθερή τηλεφωνία: Με την είσοδο του νέου έτους θα επιβληθεί τέλος 5% σε κάθε μηνιαίο ή διμηνιαίο λογαριασμό τηλεπικοινωνιακών τελών σταθερής τηλεφωνίας.
12) Την αύξηση του φόρου στα μερίσματα από 10% σε 15% από την 1/1/2017 ο φόρος στα μερίσματα αυξάνεται.
13) Την αύξηση του ΦΠΑ σε πολλά νησιά του Αιγαίου.

Ακόμη λιγότεροι θα πάρουν ΕΚΑΣ,στην πρέσα και οι συντάξεις
Με νέα μείωση των δικαιούχων του ΕΚΑΣ, την επιβολή του διπλού «χαρατσιού» 26,9% σε επαγγελματίες και αγρότες αλλά και τη διατήρηση της αυξημένης εισφοράς 1% υπέρ του ΕΤΕΑ, θα επιχειρήσει η κυβέρνηση να εξοικονομήσει 1,078 δισ. ευρώ το 2017, προκειμένου να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι.
Ειδικότερα, πέντε είναι τα βασικά μέτρα που προβλέπει το προσχέδιο του Κρατικού Προϋπολογισμού του 2017:
Η σταδιακή μείωση των δικαιούχων του ΕΚΑΣ (αναπροσαρμογή ετήσιων εισοδηματικών κριτηρίων) θα φέρει εξοικονόμηση 439.000.000 ευρώ.
Η αύξηση ασφαλιστικών εισφορών υπέρ της επικουρικής ασφάλισης κατά 1% θα φέρει εξοικονόμηση 177.000.000 ευρώ.
Ο νέος τρόπος υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών των αυτοαπασχολουμένων και ελεύθερων επαγγελματιών βάσει του πραγματικού εισοδήματος θα φέρει εξοικονόμηση 135.000.000 ευρώ.
Οι παρεμβάσεις στις συντάξεις του ιδιωτικού τομέα (π.χ. μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις) θα φέρουν εξοικονόμηση 266.000.000 ευρώ.
Οι παρεμβάσεις στις συντάξεις του Δημοσίου θα φέρουν εξοικονόμηση 61.000.000 ευρώ.
Αύξηση εισφορών
Η εφαρμογή του μέτρου της σταδιακής μείωσης των δικαιούχων του ΕΚΑΣ έχει ξεκινήσει από φέτος, μιας και από την 1/6/2016 πάνω από 120.000 χαμηλοσυνταξιούχοι έχασαν το ΕΚΑΣ, από όπου εξοικονομήθηκαν 130.000.000 ευρώ για τον Κρατικό Προϋπολογισμό (αντί 168.000.000 ευρώ που προέβλεπε ο νόμος Κατρούγκαλου για φέτος). Συνολικά από την κατάργηση του ΕΚΑΣ προβλέπεται εξοικονόμηση 569.000.000 ευρώ το 2016-2017.

Η αύξηση των εισφορών υπέρ της επικουρικής ασφάλισης έχει ξεκινήσει από την 1/6/2016, αλλά η απόδοσή της θα έχει ολοκληρωθεί στο τέλος του β' εξαμήνου του 2017 και γι' αυτό ο Προϋπολογισμός προβλέπει αύξηση εσόδων για το ΕΤΕΑ ύψους 172.000.000 ευρώ το 2016 και επιπλέον 177.000.000 ευρώ το 2017 (σύνολο 349.900.000 ευρώ το 2016-2017).
Ο νέος τρόπος υπολογισμού των εισφορών των επαγγελματιών θα προκύψει μετά την επιβολή της εισφοράς 20% επί του εισοδήματος για την κύρια ασφάλιση και 6,9% για τον ΕΟΠΥΥ (αθροιστικά 26,9%) από 1/1/2017.

Στα 318,67 δισ. ευρώ θα εκτοξευθεί (παρά την φοροκαταιγίδα) το εξωφρενικό χρέος
Παρά τη σκληρή φοροεπιδρομή και τους αλλεπάλληλους γύρους ανελέητων περικοπών σε συντάξεις, επιδόματα και κοινωνικές παροχές, το τέρας του χρέους δεν δαμάζεται με τίποτα, όπως δείχνει το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού.
Σύμφωνα με το προσχέδιο, το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης θα διαμορφωθεί φέτος στα 315,17 δισ. ευρώ ή 178,9% του ΑΕΠ, σκαρφαλώνοντας 3,718 δισ. ευρώ υψηλότερα σε σύγκριση με πέρυσι (το 2015 είχε κλείσει στα 311,452 δισ. ευρώ ή 176,9% του ΑΕΠ). Σαν να μην έφτανε αυτό, η αυξητική πορεία του χρέους θα συνεχιστεί το 2017 σε απόλυτο αριθμό, καθώς προβλέπεται να φτάσει τα 318,67 δισ. ευρώ. Ως ποσοστό του ΑΕΠ, το χρέος αναμένεται να εμφανίσει μείωση 4,1 ποσοστιαίων μονάδων την προσεχή χρονιά, αλλά αυτό προϋποθέτει ότι θα επιβεβαιωθεί η πρόβλεψη περί ανάπτυξης ύψους 2,7% το 2017.

Στο προσχέδιο του προϋπολογισμού προβλέπεται ακόμα αύξηση του εθνικού σκέλους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) κατά 250.000.000 ευρώ προκειμένου να αντισταθμιστεί πλήρως η προβλεπόμενη μείωση του συγχρηματοδοτούμενου σκέλους. Συνολικά το ΠΔΕ το 2017 προβλέπεται να φτάσει τα 6,75 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 5,75 δισ. ευρώ αφορούν έργα που συγχρηματοδοτούνται από πόρους της Ευρωπαϊκής Ενωσης και το υπόλοιπο 1 δισ. έργα που θα χρηματοδοτηθούν αποκλειστικά από εθνικούς πόρους.

Το υπουργείο Οικονομικών κάνει στο προσχέδιο ειδική αναφορά στις ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου προς ιδιώτες, τονίζοντας ότι εφόσον υπάρξει ομαλή χρηματοδότηση από τους Ευρωπαίους πιστωτές της χώρας μας, ο ρυθμός αποπληρωμής τους θα βελτιωθεί. Το δίμηνο Ιουλίου - Αυγούστου πληρώθηκαν οφειλές ύψους 1,443 δισ. ευρώ, ενώ το σύνολο των ληξιπρόθεσμων χρεών ανερχόταν τον Ιούλιο στα 6,89 δισ. ευρώ.

Στη σφαίρα της φανατσίας οι... στόχοι
Υπεραισιόδοξους στόχους για βασικά μακροοικονομικά μεγέθη θέτει το προσχέδιο του Προϋπολογισμού του 2017, δείχνοντας ότι η κυβέρνηση κλείνει τα μάτια στις επιπτώσεις της νέας φορολαίλαπας και των σκληρών ασφαλιστικών παρεμβάσεων που έχει δρομολογήσει.
Καταρχάς, το προσχέδιο βάζει σε δυσθεώρητα ύψη τον πήχη για την ανάπτυξη, προβλέποντας ότι η ελληνική οικονομία, μετά την περαιτέρω συρρίκνωσή της κατά 0,3% φέτος, θα εκτιναχθεί ξαφνικά το 2017 και θα καταγράψει ανάπτυξη 2,7%! Πρόκειται για μια πρόβλεψη που ουσιαστικά «φορέθηκε» στην κυβέρνηση από τους Ευρωπαίους δανειστές, προκειμένου να βγουν τα νούμερα του τρίτου Μνημονίου.

Το ίδιο ισχύει και για το πρωτογενές πλεόνασμα, για το οποίο το προσχέδιο προβλέπει ότι θα διαμορφωθεί στο 0,6% του ΑΕΠ ή 1,111 δισ. ευρώ φέτος, έναντι μνημονιακού στόχου για 0,5%, και θα αυξηθεί στο 1,8% ή 3,33 δισ. ευρώ το 2017, έναντι μνημονιακού στόχου για 1,75%. Το εντυπωσιακό είναι ότι η κυβέρνηση βλέπει «σταδιακή αποκατάσταση της οικονομικής δραστηριότητας, ορατή βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης και ενίσχυση της δημοσιονομικής πειθαρχίας» και επαίρεται προκαταβολικά για την επίτευξη του στόχου της προσεχούς χρονιάς!
Δύσκολο εκτιμάται πως είναι, επίσης, να δικαιωθούν οι προβλέψεις του προσχεδίου για αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 1,8% το 2017, έναντι μείωσης 0,6% φέτος, και για αύξηση των εξαγωγών κατά 5,3% την προσεχή χρονιά, έναντι υποχώρησης κατά 6,3% φέτος. Αισιόδοξη χαρακτηρίζεται και η πρόβλεψη για την ανεργία, που, σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, θα μειωθεί στο 22,4% το 2017, από 23,5% το τρέχον έτος.

Εννιά «τορπίλες» στα θεμέλια του Προϋπολογισμού!
Σε... πήλινα πόδια βασίζεται το προσχέδιο του Προϋπολογισμού του 2017, όπως αποδεικνύεται από τον μακρύ κατάλογο μακροοικονομικών και δημοσιονομικών κινδύνων που το ίδιο το υπουργείο Οικονομικών εντοπίζει στις σελίδες 21 και 22 του κειμένου. Πρόκειται για εννέα ενδογενείς και εξωγενείς παράγοντες που είναι πιθανό να επηρεάσουν αρνητικά τόσο τη φετινή επίδοση της οικονομίας όσο και την πορεία της την προσεχή χρονιά.

Ειδικότερα, στο προσχέδιο επισημαίνεται ότι, για την ασφαλή μετάβαση σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης το 2017 και μεσοπρόθεσμα, η στρατηγική που πρέπει να εφαρμοστεί περιλαμβάνει:

1. Την αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος των «κόκκινων» δανείων, που θα εξυγιάνει τα χαρτοφυλάκια των ελληνικών τραπεζών, επιτρέποντας την αύξηση της πιστωτικής επέκτασης προς την πραγματική οικονομία.
2. Την υλοποίηση των δομικών μεταρρυθμίσεων που προβλέπονται στο πρόγραμμα στήριξης, με στόχο την αύξηση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας με τρόπους πέραν της εσωτερικής υποτίμησης, καθόσον αυτή έχει εξαντλήσει τα περιθώρια συνεισφοράς της.
3. Την αξιοποίηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων, με έμφαση στη συμμετοχή της Ελλάδας στο Επενδυτικό Σχέδιο για την Ευρώπη.
4. Τη συνέχιση των διαβουλεύσεων για τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους και τη σταδιακή εφαρμογή συγκεκριμένων βραχυπρόθεσμων και μεσο/μακροπρόθεσμων μέτρων για την αναδιάρθρωση των ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών της χώρας.
5. Την παγίωση της βελτίωσης των δημοσιονομικών αποτελεσμάτων, ώστε να μην παρίσταται ανάγκη ενεργοποίησης του αυτόματου μηχανισμού δημοσιονομικής προσαρμογής.
6. Την ενίσχυση του δικτύου κοινωνικής συνοχής, με τη στήριξη των χαμηλότερων εισοδηματικών στρωμάτων, μέσω δεσμών μέτρων κοινωνικής αλληλεγγύης, όπως σχεδιάζεται για το 2017.

Παράλληλα, το προσχέδιο προσδιορίζει τρεις εξωγενείς παράγοντες για τους οποίους εκφράζονται φόβοι ότι θα μπορούσαν να επηρεάσουν δυσμενώς την ελληνική οικονομία:
1. Την απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου για έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ενωση.
2. Τυχόν απόκλιση από την εφαρμοζόμενη συμφωνία μεταξύ Ευρωπαϊκής Ενωσης και Τουρκίας για την προσφυγική κρίση.
3. Τυχόν παράταση των υφιστάμενων γεωπολιτικών συνθηκών στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, με δυνητικά αρνητικές συνέπειες για τον ελληνικό τουρισμό και τις άμεσες ξένες επενδύσεις στο μεσοπρόθεσμο διάστημα.

Σοκ και για τις Ενοπλες Δυνάμεις!  Ερχονατι περικοπές 93.100.000 €
Υψηλούς εισπρακτικούς στόχους στην πλάτη του Ελληνα φορολογουμένου βάζει το υπουργείο Οικονομικών και το 2017, ενώ ετοιμάζει νέο ψαλίδισμα στις αμυντικές δυνάμεις και στα μισθολόγια των Ενόπλων Δυνάμεων. Σύμφωνα με τα στοιχεία του προσχεδίου του Προϋπολογισμού:
Το 2017 προβλέπεται ότι θα εισπραχθούν 20,356 δισ. ευρώ άμεσοι φόροι έναντι 19,985 δισ. ευρώ που προβλέπεται για φέτος, σημειώνοντας αύξηση κατά 371.000.000. ευρώ.
Οι έμμεσοι φόροι το 2017 αναμένεται να διαμορφωθούν στα 26,268 δισ. ευρώ έναντι 24,804 δισ. ευρώ φέτος, σημειώνοντας αύξηση 1,464 δισ. ευρώ.
Στο μέτωπο των πρωτογενών δαπανών επιχειρείται νέα συγκράτηση σε επίπεδα χαμηλότερα κατά 1,2 δισ. ευρώ σε σχέση με φέτος. Το συνολικό ύψος των πρωτογενών δαπανών έχει οριστεί σε 43,592 δισ. ευρώ έναντι πρόβλεψης για 44,824 δισ. ευρώ φέτος.
Αίσθηση προκαλούν οι περικοπές 93.100.000 ευρώ που θα πρέπει να γίνουν από το υπουργείο Εθνικής Αμυνας, αλλά και τα 34.100.000 ευρώ που πρέπει να εξοικονομηθούν από την αναμόρφωση των ειδικών μισθολογίων, δηλαδή από μειώσεις συνολικών αποδοχών στρατιωτικών, αστυνομικών, πυροσβεστών, λιμενικών, δικαστικών και λοιπών δημόσιων λειτουργών.

Προβλέπεται επίσης η πλήρης επέκταση του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης με πιστώσεις που φτάνουν τα 571.000.000 ευρώ και όχι τα 750.000.000 ευρώ, όπως εκτιμούσε το υπουργείο Οικονομικών. Η παροχή προβλέπεται να καλύψει περισσότερα από 250.000 νοικοκυριά, που βιώνουν συνθήκες ακραίας φτώχειας.

Δημ. Συμβούλιο: Απιαστο όνειρο η ανάπτυξη 2, 7%
Με μια «κίτρινη κάρτα» για την πρόβλεψη του προσχεδίου του νέου Προϋπολογισμού ότι το 2017 θα έχουμε ανάπτυξη 2,7% στη χώρα μας έκανε χθες την πρώτη δημόσια παρέμβασή του το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο.
Ο νέος φορέας, που θα λειτουργεί σαν «υπερεπόπτης» δαπανών με δικαίωμα να προτείνει ακόμη και ημιαυτόματες περικοπές δαπανών, επεσήμανε σε ανακοίνωσή του ότι η πρόβλεψη περί αύξησης του ΑΕΠ κατά 2,7% είναι «αρκετά αισιόδοξη». Μάλιστα, αυτό συμβαίνει παρότι το συμβούλιο εμφανίζεται συγκρατημένα πιο αισιόδοξο για το 2016, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να κλείσει η χρονιά ακόμη και με μηδενική ύφεση, έναντι εκτίμησης για ύφεση 0,3% στο προσχέδιο.

Το συμβούλιο θεωρεί αρκετά αισιόδοξη και την πρόβλεψη για αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 1,8% το 2017. Τονίζει, επίσης, ότι η επιτάχυνση των πληρωμών που συνδέονται με την ολοκλήρωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και η εξόφληση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Δημοσίου μπορούν να βελτιώσουν τα αποτελέσματα του 2016 και να δώσουν περαιτέρω θετική ώθηση στις επιδόσεις της οικονομίας το 2017.